Fabularny debiut Juliusza Machulskiego mógł nigdy nie powstać. Mógł też wyglądać zupełnie inaczej – Machulski napisał scenariusz Vabanku jeszcze na studiach, ale nie miał wątpliwości, czy decydenci pozwolą mu zrealizować tak duży i drogi projekt. Dlatego planował oddać go zaprzyjaźnionemu Januszowi Majewskiemu. Kiedy okazało się, że autor Zaklętych rewirów ma inne plany, Machulski postanowił samemu zająć się reżyserią. I dopiął swego. Mało tego, nakręcił film kultowy.

Rok 1934, Warszawa. Po sześciu latach odsiadki z więzienia wychodzi kasiarz Henryk Kwinto (Jan Machulski). Nie bardzo ma dokąd wracać. Jego żona żyje już z innym człowiekiem, zaś dawny wspólnik Gustaw Kramer (Leonard Pietraszak) tylko z niego pokpiwa. Nie dość, że w przeszłości go zdradził i jeszcze doprowadził do bankructwa jego przyjaciela, to jeszcze bezczelnie twierdzi, że nowych zabezpieczeń zastosowanych w jego banku Kwinto nie zdoła sforsować. Brzmi to jak zachęta…

No właśnie – Vabank to przede wszystkim film o skoku na bank osadzony w realiach dwudziestolecia międzywojennego. Jego najmocniejszą stroną jest świetnie poprowadzona intryga, inspirowana z jednej strony występami przedwojennego Szpicbródki, z drugiej zaś takimi zachodnimi produkcjami jak chociażby Żądło. Kwinto nie zamierza bowiem dokonać zwykłego skoku na bank. Chce dodatkowo zemścić się na Kramerze, a to oznacza, że musi doprowadzić swój plan do perfekcji. Zaskoczyć rywala, oczarować widza, wystrychnąć ich obu na dudka.

Do kin Vabank trafił dopiero w 1982 roku i przyciągnął do kin półtora miliona widzów. Doczekał się kontynuacji, ale nie to jest najważniejsze. Przede wszystkim wyrobił Machulskiemu nazwisko i ułatwił nakręcenie kilku kolejnych przebojowych komedii. Potwierdził jego znajomość konwencji, wyczucie rytmu oraz talent do prowadzenia aktorów. Ponadto wniósł do polskiego języka kilka niezapomnianych powiedzonek, w tym niezapomniane „ucho od śledzia”. Cóż, ten film trzeba zobaczyć!

Zobacz, jeśli:
– Nie znasz jeszcze
– Znasz i lubisz
– Myślisz, że Machulski to mierniak od szrotów typu Volta czy Ambassada

Odpuść sobie, jeśli:
– Trzymasz z Kwinto

Michał Zacharzewski

Vabank, 1981, reż. Juliusz Machulski, wyst. Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski, Leon Niemczyk, Elżbieta Zającówna, Ewa Szykulska

Ocena: 8/10

Polub nas na Facebooku!