Rok 2003 raczej nie przejdzie do historii polskiego kina. Co prawda pojawiła się wtedy ciepło przyjęta Symetria, a także takie produkcje jak Pogoda na jutro czy Żurek, ale zabrakło tytułu, który odniósłby sukces tak komercyjny, jak i artystyczny. Na przykład Zmruż oczy nie przyciągnęło tłumów do kin. Jeśli komuś się podobało, to krytykom na kolejnych festiwalach. Prawdziwą popularność tej skromnej, ale inteligentnej produkcji przyniosła telewizja.

Głównym bohaterem jest człowiek przegrany. To Jasiek (Zbigniew Zamachowski – Zawrócony, Wielka majówka), były nauczyciel, a obecnie cieć w podupadającym gospodarstwie popegeerowskim. Pilnuje tu starych maszyn rolniczych i trochę kryje się przed ludźmi. Nie oznacza to jednak, że nie ma do kogo pyska otworzyć. Często odwiedzają go wiejski roztropek (Rafał Guźniczak – Solidarność, Solidarność) oraz lokalny dziwak (Andrzej Mastalerz – Historia Roja, Smoleńsk). Nieoczekiwanie pojawia się zbuntowana jedenastoletnia dziewczynka (Aleksandra Prószyńska), która wniesie sporo ożywienia w to towarzystwo.

Jakimowskiemu udało się wykreować taki minimalistyczny, baśniowy klimacik. Świat z filmu Zmruż oczy stoi bowiem w opozycji do tego miejskiego, zaganianego, skupionego na karierze. Tu czas płynie niezwykle wolno i w sumie niewiele się dzieje. Bohaterowie wydają się nie mieć zbyt wielu obowiązków. Jasiek często siada na ulubionym krześle i wpatruje się w podwórko, czego ojciec małej (Andrzej Chyra – Eter, Szron) nie może zrozumieć. Dla niego na wsi niewiele się dzieje. Wstaje słońce, trawa rośnie, na niebie szybuje orzeł. Mało i dużo. Podobne spojrzenie ma matka dziewczynki (Małgorzata Foremniak – Czerwony pająk, Kobieta sukcesu). Obydwoje nie potrafią patrzeć.

Zmruż oczy miesza gatunki. Bywa dramatem, komedią, obrazem poetyckim, a nawet thrillerem. W efekcie mimo wysiłków aktorów nie wszystkie sceny do siebie pasują. Trudno natomiast nie docenić pięknych zdjęć i ciepła, jakie obraz przynosi. To dzięki niemu niejednego film zachwyci. Jakimowski potrafi czarować.

Zobacz, jeśli:
– Lubisz polskie kino artystyczne
– Zdarza ci się zadumać nad światem

Odpuść sobie, jeśli:
– Oczekujesz czegoś lekkiego i dynamicznego
– Nie lubisz wsi

Michał Zacharzewski

Zmruż oczy, 2003, reż. Andrzej Jakimowski, wyst. Zbigniew Zamachowski, Olga Prószyńska, Andrzej Chyra, Małgorzata Foremniak, Andrzej Mastalerz, Rafał Guźniczak

Ocena: 7/10

Polub nas na Facebooku!