28 grudnia 1895 roku w Salonie Indyjskim mieszczącym się w piwnicy cenionej kawiarni Grand-Cafè, działającej wówczas przy Boulevard des Capucines w Paryżu, odbył się pierwszy publiczny pokaz filmowy. Zapewnił on braciom Lumiere zaszczytne pierwszej miejsce w historii kina. Nie oznacza … Czytaj dalej Scenka ogrodu z Roundhay
W trwającym niespełna 20 minut dokumencie Trochę raju przenosimy się do niewielkiego gospodarstwa położonego w cieniu śląskiej elektrowni. Na horyzoncie widać komin, wokół rozciągają się pola. Dom jest skromny, wręcz ubogi, podwórko strasznie zagracone. Trzy małe dziewczynki wychowują się więc … Czytaj dalej Trochę raju
Tadeusz Konwicki nie żyje. Nie żyje również Gustaw Holoubek. Dokument Słońce i cień w reżyserii Jana Holoubka pozwala spotkać się z nimi raz jeszcze. Przysłuchać ich rozmowom. Przypomnieć sobie czasy, gdy ludzie byli inni. Potrafili tak pięknie rozmawiać. Realizacyjnie nie … Czytaj dalej Słońce i cień
Kameralny film dokumentalny Lata świetlne w reżyserii Moniki Proby skupia się na dwóch mężczyznach, absolwentach prawosławnego seminarium duchownego. Wkrótce przyjdzie się im rozstać, co nie będzie łatwo. Przyzwyczaili się już do swojego towarzystwa i świetnie się rozumieją. Zasady są proste. … Czytaj dalej Lata świetlne (2021)
Słyszeliście o Cracovii, najlepszym obecnie krakowskim klubie? Jego stadion mieści się przy ulicy Kałuży. Nie jakieś tam kałuży, która pojawiła się po deszczu, a Józefa Kałuży, jednej z legend polskiej piłki nożnej. Opowiada o nim dokument Józef Kałuża. Legenda wiecznie … Czytaj dalej Józef Kałuża. Legenda wiecznie żywa
Pamiętacie amerykańskie wybory prezydenckie, klęskę Trumpa i szturm jego zwolenników na budynek Kongresu? Tłum zdewastował wówczas szereg biur wpływowych polityków, między innymi spikerki Izby Reprezentantów, demokratki Nancy Pelosi. Jej córka jest reżyserką filmową. W 2023 roku nakręciła dokument Spiskowiec z … Czytaj dalej Spiskowiec z sąsiedztwa
Dokument Raisa autorstwa Doroty Migas-Mazur nie przekonał mnie. A nie przekonał mnie dlatego, że niczego mnie nie nauczył. Nie powiedział nic, czego bym wcześniej nie wiedział. Nie widzę w tej opowieści żadnej niezwykłości. Kim jest Raisa, bohaterka tego krótkiego metrażu? … Czytaj dalej Raisa
Opowiedz mi o mnie to krótkometrażowy dokument Macieja Millera, zrealizowany w studiu Munka w ramach projektu „Pierwszy dokument”. Reżyser opowiada w nim o Magdzie, dziewczynie, która nigdy nie poznała swojej matki. Magda została porzucona w szpitalu. Matka oddała ją po … Czytaj dalej Opowiedz mi o mnie
Dokument Witajcie w życiu zrobił karierę dzięki sądowemu zakazowi. Na skutek protestu firmy Amway obraz trafił na kilkanaście lat na półkę i zaczął krążyć w drugim obiegu. Trudno powiedzieć, jakim zainteresowaniem się cieszył – pewnie większym niż na to zasługuje. … Czytaj dalej Witajcie w życiu
Fantastyczny Matt Parey to nakręcony z inicjatywy Marka Oramusa dokument opowiadający o Macieju Parowskim, dziennikarzu, redaktorze, pisarzu, scenarzyście, a przede wszystkim wieloletnim redaktorze naczelnym miesięcznika Fantastyka. Osobie niezwykle dla fandomu ważnej. Dokument śledzi historię jego zawodowego życia. Zaczyna od czasów … Czytaj dalej Fantastyczny Matt Parey
Polacy znają DJ Wikę. Wiadomości o DJ-ce seniorce już jakiś czas temu rozeszły się po sieci, a urodzona w Wilnie Wirginia Szmyt doczekała się nie tylko serii wywiadów i reportaży, ale i książki opublikowanej nakładem wydawnictwa Burda. Teraz zainteresowała się … Czytaj dalej DJ Wika: Na miksowanie nigdy nie jest za późno
Czeski sen to, jeśli wierzyć plakatowi, „najnowsza komedia Petera Zelenki”, jednego z powszechnie szanowanych i cenionych w Europie twórców rodem znad Wełtawy. W rzeczywistości film wyreżyserowali Vít Klusák i Filip Remunda, dwaj no-name’i. A plakat to nie jedyna ściema, na … Czytaj dalej Czeski sen
Junkopia to trwająca zaledwie sześć minut krótkometrażówka. Niby poetycki dokument, a w rzeczywistości próba ukazania jakiegoś zakątka świata i przekazania widzom pojawiających się w nim odczuć. Takich, które mogą być różne. Każdy może spojrzeć na to miejsce na swój własny … Czytaj dalej Junkopia
Blank City to dokument opowiadający o ruchu no wave cinema, który narodził się w Nowym Jorku w połowie lat siedemdziesiątych i przetrwał jakieś dziesięć lat. Chodziło jak zwykle o realizm i o tematy, których masowe kino nie poruszało. Za no … Czytaj dalej Blank City
Tempo. Zwykła historia niezwykłej gazety to niespełna godzinny dokument o krakowskim Tempie – popularnej niegdyś gazecie sportowej, którą w czasach PRL-u zdobywało się na pniu, ale kapitalistycznej rzeczywistości już nie wytrzymała. To standardowa produkcja laurkowa: wspomnienia, anegdoty, trochę faktów. I … Czytaj dalej Tempo. Zwykła historia niezwykłej gazety
W 2006 roku Chris Paine nakręcił głośny dokument Who Killed the Electric Car? W stylu typowym dla Michaela Moore’a opowiedział o wielkich korporacjach, głównie tych z branży samochodowej i wydobywczej, które celowo uśmierciły prace nad ekologicznymi, elektrycznymi pojazdami. Opracowanie takiego … Czytaj dalej Revenge of the Electric Car
Serial dokumentalny Sędziowie produkcji Canal+ to próba przyjrzenia się sędziom piłkarskim pracującym w piłce nożnej. Przez dziewięć odcinków przyglądamy im się na boisku i słuchamy, o czym dyskutują z piłkarzami. Tak, są na podsłuchu. Legalnym. Siedem odcinków ma swoich bohaterów. … Czytaj dalej Sędziowie S01 (serial)
Pochodzący z 2000 roku półamatorski dokument Bojki w reżyserii Janusza Gawryluka ma wiele wad, ale jedną wielką zaletę. Świetnie dokumentuje klimat tamtych lat, sposób myślenia ludzi, pewną beznadzieję życia i brak perspektyw. Także mentalną degrengoladę graniczącą z patologią. Film rozpada … Czytaj dalej Bojki
Arizona to jeden z najgłośniejszych dokumentów lat 90. Kontrowersje wywołał zarówno temat, diagnoza, jak i metody, po które sięgnęła Ewa Borzęcka. Oskarżano ją bowiem o rozpijanie bohaterów, o fabularyzowanie opowieści, inscenizowanie niektórych scen (zupełnie jakby nie było to metodą dokumentalną). … Czytaj dalej Arizona (1997)
Pod mocnym i niepokojącym tytułem Gwałty na dzieciach w internecie kryje się dokument/reportaż serwisu Arte, w którym przenosimy się na Filipiny. To właśnie tu coraz częściej dochodzi do przerażającego zjawiska – rodzice na zlecenie pedofili z Europy czy Ameryki gwałcą … Czytaj dalej Gwałty na dzieciach w internecie
Rozgłośnie radiowe nie grają już długich utworów. Trzy, cztery minuty i bęc, zmiana. Gdyby dziś Donna Summer próbowała się przebić, pewnie nie odniosłaby sukcesu. A tak została jedną z najważniejszych wokalistek drugiej połowy lat 70. i przy okazji matką electro … Czytaj dalej Love to Love You: Donna Summer
Kilka lat temu przez polskie kina przemknął festiwalowy Tuk-tuk, dokument opowiadający o kairskich nastolatkach, wręcz dzieciakach, pracujących jako taksówkarze i wożących pasażerów niewielkimi zabudowanymi motocyklami. Tuk-tukami właśnie. Temat powraca w Tuk-tuk do wolności, choć tym razem miejsce Egiptu zajęła Sri … Czytaj dalej Tuk-tuk do wolności
Wielkie miasta umierają. Stają się zanieczyszczone, zatłoczone i niezdrowe. Coraz mniej przyjazne dla ludzi, coraz bardziej irytujące dla swoich mieszkańców. Dobija je wieczny hałas, tłok, pęd, zmiany klimatyczne. Na szczęście są pomysły, jak to poprawić, o czym opowiada dokument Miasto … Czytaj dalej Miasto w ruchu
Brytyjski zespół The KLF z całą pewnością wyprzedzał epokę. Tak muzycznie, jak i koncepcyjnie. Tworzący go Bill Drummond i Jimmy Cauty budzili oczywiście kontrowersje, choćby paląc na plaży milion funtów, ale też stworzyli podwaliny pod współczesną muzykę elektroniczną. A w … Czytaj dalej The White Room (1989)
Niewielkie sklepiki dominowały przez kilka wieków. Potem – w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku – zostały dość niespodziewanie zastąpione przez duże supermarkety. Olbrzymie sieci wypierały konkurencję dzięki swoim rozmiarom dającym im lepszą pozycję konkurencyjną w rywalizacji z dostawcami. Wydawało się, że … Czytaj dalej Żegnajcie, supermarkety
Autorka dokumentu reportażowego Hard Life: Mieszkam na ulicy już na wstępie przyznaje: codziennie mija bezdomnych, czasem daje im jakieś drobne, częściej odwraca głowę. Postanowiła jednak spędzić z jednym z nich dziesięć dni, poznać bliżej jego przeszłość i teraźniejszość. Wybór padł … Czytaj dalej Hard Life: Mieszkam na ulicy
Może tego nie widać, ale stopniowo zaśmiecamy kosmos. Co roku wypełniamy kolejne orbity już nie setkami, a tysiącami niewielkich satelitów. Wystrzeliwanie ich jest coraz tańsze, a zawarta w nich technologia coraz bardziej przydaje się tu, na Ziemi. Sęk w tym, … Czytaj dalej Kosmiczne śmieci: Mroczna strona podboju kosmosu
Nie wszystkim jest pisana rola matki. Niektórym jest pisana, choć niekoniecznie ich cieszy. Tak jest z bohaterką filmu Matkowstręt, która kocha swoje dziecko i nie zamieniłaby go na żadne inne na świecie, a jednocześnie nie cierpi związanej z tym społecznej … Czytaj dalej Matkowstręt
James Okko to aktor filmów pornograficznych. Zwyczajny, normalny chłopak. W nakręconym podczas pandemii krótkim dokumencie Oh Boy!: Wyznania aktora filmów pornograficznych opowiada o swoim życiu, początkach pracy w zawodzie, a także problemach, które napotkał. I zmianie, którą przeszedł. Zaczęło się … Czytaj dalej Oh Boy!: Wyznania aktora filmów pornograficznych
Krótki dokument Miasto innych opowiada o kobietach, które wyjeżdżają do pracy do Libanu. Zmusza je do tego brak perspektyw w rodzimych krajach, głównie azjatyckich i afrykańskich. Bejrut jawi im się jako szansa na lepsze życie, na zarobienie godziwych pieniędzy, na … Czytaj dalej Miasto innych
Belgijski krótki dokument Kilka słów o nas to debiut reżyserski Marzeny Sowy. Bezpośrednią przyczyną jego powstania była śmierć matki, z którą autorka miała trudną relacje. Trudną, ale cenną, bo postanowiła ją jakoś zachować. Ze starych zdjęć, rysunków, fragmentów filmów stworzyła … Czytaj dalej Kilka słów o nas
Krótki, bo trwający zaledwie 12 minut dokument Zapach Francji opowiada historię L., dziewczyny z rodziny emigrantów, która wychowała się we Francji. Spotkał ją los, który dzieli z nią wiele innych młodych kobiet z tego kraju. Wciąż za mało się o … Czytaj dalej Zapach Francji
Uzależnienie emocjonalne to nie wymysł. To realny problem, które pojawia się u niektórych ludzi i utrudnia im życie. Jasne, to nie alkoholizm czy narkomania, ale bywa równie niszczący i podobnie trudno jest z nim zerwać. Nie da się powiedzieć człowiekowi, … Czytaj dalej Emocjonalne uzależnienie
Mauretania to państwo położone w północno-zachodniej Afryce, gdzieś między Senegalem, Mali a Algierią. Sporą jego część zajmują sawanny, jeszcze większą Sahara. Płynie tu zaledwie jedna rzeka, która nie wysycha. Nic dziwnego, że ludziom nie wiedzie się zbyt dobrze. Wielu z … Czytaj dalej Gorączka złota w Mauretanii
Główna bohaterka tego filmu przez lata pracowała za granicą. W wieku 41 lat wróciła do Paryża i zdecydowała się na techniki wspomaganego rozrodu, by doczekać się upragnionego dziecka. Sęk w tym, że jest samotna, nie ma partnera. Dlatego całą procedurę … Czytaj dalej Bańka (2021)
Anouk Meissner w krótkim dokumencie zatytułowanym Nobody Owns Me zaprasza nas do squatu. Mieszkają tu ludzie ulicy, domni-bezdomni, którzy nie chcą poddać się dyktaturze społecznej i żyć tak, jak żyją inni. Chcą sami wybierać. Bohaterką filmu jest Irina. Poznajemy ją, … Czytaj dalej Nobody Owns Me
Z dala od polityki 