Obcy w świadomości dzisiejszego widza kojarzy się wyłącznie z serią zapoczątkowaną przez genialny obraz science-fiction Obcy: Ósmy pasażer Nostromo w reżyserii Ridleya Scotta. Tymczasem kilkanaście lat wcześniej wybitny włoski reżyser Luchino Visconti podjął się ekranizacji znakomitego opowiadania Alberta Camusa pod tym samym tytułem. Z pojedynku z literackim klasykiem wyszedł zwycięsko, choć nakręcił obraz trudny i nasycony znaczeniami.

Meursault dowiaduje się o śmierci matki. Przyjeżdża na jej pogrzeb, jednak wykazuje daleko posuniętą wstrzemięźliwość emocjonalną. Nie chce widzieć jej ciała, za to chętnie sączy kawę i pali papierosy. Nie zamierza publicznie płakać ani robić niczego na pokaz. Trzyma się za to z boku konduktu wiozącego trumnę na cmentarz. Kiedy na nadmorskiej plaży w pobliżu Algieru dojdzie do tragedii, lokalna społeczność wyda na niego wyrok. Czy zasłużony? Ocenę tego należy pozostawić widzom.

Główną rolę gra Marcello Mastroianni. Chyba po raz pierwszy w historii słynny włoski amant gra tak wyzutą z emocji postać. Chłodną, wręcz zimną, ale jednocześnie niezależną, unikającą postawy konformistycznej. Dla twórców to doskonała okazja, by pokazać cyrkowość procesu sądowego, stanowiącego drugi, jakże ważny akt Obcego. Camus drwił z prawa. Twierdził, że posiedzenie, na którym człowiek zostaje poddany ocenie, to tak naprawdę show nie mające wiele wspólnego ze sprawiedliwością.

Jednak zarówno dla niego, jak i Viscontiego analiza procesu sądowego jest tematem zbyt błahym, by skupić na niej uwagę widza. Najważniejszy jest Meursault, przedstawiony tu jako człowiek wolny i niezależny. Szczery aż do bólu. Wydawałoby się, że ma pełne prawo do takiej postawy. Ale czy rzeczywiście? Czy we współczesnym społeczeństwie można sobie pozwolić na szczerość? Wygląda na to, że nie…

Wojciech Kąkol

Obcy, Lo Straniero, reż. Luchino Visconti, wyst. Marcello Mastroianni, Anna Karina, Bernard Blier, Georges Géret

Ocena: 8/10

Polub nas na Facebooku!