Twórczość Józefa Teodora Korzeniowskiego, znanego światu jako Joseph Conrad, jest w Polsce prawie nieznana. Po jego najważniejsze powieści – Szaleństwo Almayera, Lord Jim, Jądro ciemności, Nostromo – sięgają nieliczni. W efekcie szansą na poznanie jego twórczości pozostają filmy, w tym produkcje takie jak Smuga cienia Andrzeja Wajdy, Pojedynek Ridleya Scotta czy w pewnym sensie również i Czas apokalipsy Francisa Forda Coppoli. Ekranizacji jest oczywiście więcej. Niestety, większość z nich jest co najwyżej przeciętna.

Akcja Tajnego agenta toczy się pod koniec XIX wieku w Londynie. W zatęchłym sklepiku położonym przy ciasnej, zatłoczonej uliczce Soho niemłody mężczyzna nazwiskiem Verloc (Bob Hoskins) oferuje klientom pornografię spod lady. Po godzinach wspiera rosnący w siłę ruch anarchistów i organizuje u siebie w mieszkaniu ich spotkania. Jego młoda żona (Patricia Arquette) krzywo na to patrzy. Wyszła za niego, by zapewnić opiekę swojemu opóźnionemu w rozwoju bratu (Christian Bale). Verloc skrywa jeszcze jedną tajemnicę, a nawet dwie. Z jednej strony jest bowiem policyjnym informatorem, z drugiej zaś współpracownikiem rosyjskiej ambasady. Innymi słowy szpiegiem.

Pewnego dnia ambasador składa mu propozycję nie do odrzucenia. Mężczyzna ma wywołać zamieszki w mieście albo w inny sposób zakłócić porządek, tak by dać powód policji do intensyfikacji działań przeciwko zwykłym obywatelom. Idealnym pomysłem wydaje się zamach na obserwatorium astronomiczne w Greenwich, legendarny południk zero. Verlocowi udaje się kupić ładunek wybuchowy od zaprzyjaźnionego profesora (Robin Williams). Jednak jego plan nie idzie tak, jak należało…

Conrad napisał Tajnego agenta wkrótce po nieudanej próbie wysadzenia obserwatorium. Wokół rzeczywistego wydarzenia osnuł na poły sensacyjną opowieść, a w rzeczywistości studium charakterów. Bo książka, podobnie jak i film, nie ma nic wspólnego z współczesnym thrillerem szpiegowskim ani nawet prostym kinem akcji. To ponury dramat z kilkoma dobrze zagranymi rolami i niezbyt śpiesznym tempem. Z całą pewnością nie jest to obraz dla wszystkich.

Wojciech Kąkol

Tajny agent, The Secret Agent, reż. Christopher Hampton, wyst. Bob Hoskins, Patricia Arquette, Christian Bale, Gerard Depardieu, Robin Williams, Jim Broadbent

Ocena: 6/10

Polub nas na Facebooku!