The Simple Art of Murder to zbiór prac Raymonda Chandlera, króla amerykańskiego kryminału. Otwiera go kilkudziesięciostronicowy esej dotyczący tegoż właśnie gatunku, który uzupełnia osiem mniej znanych opowiadań. Fani gatunku nie będą się nudzić, o ile lubią ten charakterystyczny świat, który portretował w swoich tekstach Chandler.

Sam esej prezentuje spojrzenie Chandlera na współczesne kryminały. Autor wychodzi od tezy, że w gatunku ważny jest realizm, po czym rozlicza kolejnych znanych mu autorów. O kryminale brytyjskim reprezentowanym przez Christie czy Conan Doyle’a nie ma najlepszego zdania, ale to dlatego, że uważa powieści noir za najbliższe ideałowi. Czy można się z nim zgodzić? Niekoniecznie, choć na pewno można go zrozumieć.

Dużo wartościowsze w The Simple Art of Murder są opowiadania pochodzące sprzed wielkich sukcesów autora. Można nawet zaryzykować tezę, że uczył się na nich gatunku, eksperymentował z postaciami, z pomysłami fabularnymi. Jednocześnie popadał w pewien schemat. W większości tekstów mamy tu kobietę potrzebującą pomocy i detektywa (prywatnego lub policyjnego), która rusza jej z pomocą i ładuje się w niebywałe kłopoty. Bo to femme fatale była.

Uwagę zwraca Pearls Are a Nuisance, opowiadanie okraszone sporą dawką humoru, które chwilami wręcz ociera się o parodię gatunku. Pozostałe teksty są bardziej mroczne, realistyczne, ale w sumie mało zaskakujące. Współczesna literatura już dawno z tymi schematami się rozprawiła; wpierw je oczywiście przeżuła i wykorzystała na setki możliwych sposobów. Chandler tego nie dożył. Być może dziś napisałby inny esej.

Joel

The Simple Art of Murder
Autor: Raymond Chandler
Wydawnictwo: Vintage Books London

Polub nas na Facebooku i Twitterze.