To największy przebój polskiej kinematografii. W kinach obejrzało go już ponad 33 miliony widzów i z roku na rok ta liczba rośnie. Pomagają w tym szkolne wycieczki wciąż chodzące na film Aleksandra Forda. W końcu Krzyżacy to ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza, lektury szkolnej, które jeszcze niedawno znało każde dziecko.

Film przenosi widzów w początku XV wieku i pokazuje ówczesną rzeczywistość z kilku różnych perspektyw. Wśród bohaterów są bowiem dwaj rycerze z prowincjonalnego Bogdańca, z których młodszy, Zbyszko, jest na śmierć zakochany w służce księżnej Anny. Ojciec dziewczyny, komes Jurand ze Spychowa, prowadzi tymczasem wojnę podjazdową z Krzyżakami. Rycerze zakonni w ramach zemsty palą jego siedzibę i zabijają ukochaną żonę…

Prócz wcale nie takiej oczywistej historii miłośnej oraz opowieści o zemście i wybaczeniu Krzyżacy oferują interesującą panoramę epoki oraz wgląd w ówczesne polskie obyczaje. Twórcy chwilami skupiają się na wielkiej polityce, by za chwilę wrócić do bohaterów czy też poszukać nowych, nieznanych jeszcze widzowi postaci. Film tylko na tym zyskuje. W sposób pełniejszy opowiada o dawnych czasach i lepiej portretuje nastroje wśród szlachty.

Wrażenie robi nakręcona z rozmachem scena bitwy pod Grunwaldem. I choć dziś często mówi się o jej technicznych niedoróbkach, widocznym w tle autobusie czy zegarku na dłoni jednego ze statystów, to jednocześnie właśnie tę scenę pokazał przed meczem swoim zawodnikom jeden z trenerów polskiej reprezentacji. Dlaczego? Bo Bogurodzica odśpiewana przez ciężką konnicę wciąż ma wielką siłę oddziaływania. Chwyta za serce, powala na kolana, ale też pozwala podnieść z dumą czoło.

Krzyżacy oczarowali Polaków, lecz mają też fanów na całym świecie. George Lucas wzorował hełm Vadera na tych spod Grunwaldu, zaś Martin Scorsese uznał obraz za arcydzieło i na przykładzie tego właśnie filmu uczył fachu swoich studentów. I chociażby z tego powodu warto obraz znać. Bo skoro cały świat się zachwyca…

Zobacz, jeśli:
– Interesujesz się polską kinematografią
– Lubisz wielkie średniowieczne bitwy
– Przerabiasz Krzyżaków w szkole

Odpuść sobie, jeśli:
– Znasz na pamięć
– Szukasz filmów o pająkach

Michał Zacharzewski

Krzyżacy, 1960, reż. Aleksander Ford, wyst. Mieczysław Kalenik, Aleksander Fogiel, Andrzej Szalawski, Urszula Modrzyńska, Grażyna Staniszewska, Henryk Borowski, Emil Karewicz, Lucyna Winnicka, Lucyna Winnicka, Leon Niemczyk, Feliks Żukowski, Andrzej Konic, Michał Pluciński, Irena Laskowska, Antoni Lewek, Cezary Julski, Andrzej Krasicki, Janusz Ziejewski, Józef Kostecki, Zbigniew Skowroński, Jerzy Smyk, Bogdan Baer, Mieczysław Stoor, Roman Wilhelmi, Lech Skolimowski, Włodzimierz Skoczylas, Seweryn Butrym, Janusz Strachocki, Stanisław Jasiukiewicz, Barbara Horawianka, Alfred Łodziński, Stanisław Milski, Jerzy Pichelski, Ludwik Benoit, Mieczysław Voit, Janusz Paluszkiewicz, Juliusz Lubicz-Lisowski, Stanisław Winczewski, Krzysztof Kowalewski, Jerzy Kamas, Aleksander Gąssowski, Marian Wojtczak, Stanisław Michalski, Eugeniusz Kamiński, Tadeusz Schmidt

Ocena: 9/10

Polub nas na Facebooku i Twitterze.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.