Przyznaję, odwróciłem kolejność. Zazwyczaj wolę najpierw przeczytać książkę, a potem obejrzeć film. Na Zabić drozda natrafiłem w telewizji w głębokich latach 90. i dopiero teraz mogłem sięgnąć po powieść. W pamięci miałem dramat sądowy dotyczący domniemanego gwałtu czarnoskórego mężczyzny na białej dziewczynie oraz Gregory Pecka, który podjął się jej obrony. Swoje robiła dziecięca perspektywa, z której pokazywano wydarzenia.

Książka jest inna. Przede wszystkim skupia się na dzieciach, ich zabawach, edukacji, dorastaniu, wśród których wspomniany proces jest dużym, ale jednak tylko epizodem. Przenosimy się do Monroeville w Alabamie, gdzie w końcówce Wielkiego Kryzysu żył i pracował przedwcześnie owdowiały prawnik, Atticus Finch. Narratorka, jego mała córeczka Jean Louise, nie przejmowała się oczywiscie sytuacją gospodarczą. Wolny czas spędzała ze swoim nieco starszym bratem, Jeremym, oraz przyjeżdżającym na wakacje Dillem. Mieli beztroskie dzieciństwo.

Większość ich zabaw w ten czy inny sposób wiązała się ze stojącym w pobliżu domem należącym do Arthura Boo Radleya. Samotnika, który rzadko kiedy opuszczał swoją posiadłość i w związku z tym wokół niego narosły niesamowite legendy. Dzieciaki bały się zbliżać do jego ogrodu, a z drugiej strony marzyły, żeby jakoś wyciągnąć go na zewnątrz i na własne oczy zobaczyć. Atticus nie bardzo uczestniczył w ich wychowaniu. Wynajmował czarnoskórą opiekunkę, która zajmowała się maluchami, samemu zaś poświęcał się pracy. Często charytatywnej, gdyż był idealistą.

Harper Lee twierdziła, że nie napisała autobiografii. Mimo to wiele faktów z powieści pasuje do jej życia. Jej ojciec też był prawnikiem i ku niezadowoleniu sąsiadów bronił czarnoskórych. Pisarka miała też starszego brata oraz wakacyjnego przyjaciela… nie mniej znanego pisarza Trumana Capote. A kiedy miała 10 lat, przeczytała w wydawanej przez ojca gazecie o sprawie gwałtu bardzo podobnej do tej, która pojawia się w powieści.

Zabić drozda pojawiło się w amerykańskich księgarniach w 1960 roku i stało się bestsellerem. Przyniosło też autorce nagrodę Pulitzera, kontrakt filmowy oraz spore zapasy pieniędzy. Nie musiała już pisać i przez 55 lat nie opublikowała żadnej książki. Dopiero w lipcu 2015 roku, na rok przed śmiercią Harper, na rynku pojawiła się jej druga powieść, zatytułowana Idź, postaw wartownika. To kontynuacja Zabić drozda, opisująca wydarzenia, do których doszło dwadzieścia lat później, kiedy dorosła już Jean Louise wróciła po studiach w rodzinne strony.  

Michał Zacharzewski

Zabić drozda
Tytuł oryginału: To kill a mockingbird
Autorka: Harper Lee
Wydawnictwo: Rebis
Tłumaczenie: Maciej Szymański

Polub nas na Facebooku i Twitterze.