Wpadł mi w łapki tomik z opowiadaniami Iwana Turgieniewa. Tak zwany Wybór opowiadań. Autor W przededniu jest rosyjskim pozytywistą. Urodził się w 1818 roku, a więc cholernie dawno, i dawno też już nie żyje. Pozostawił po sobie sporo prac, które teoretycznie są ramotkami pokroju Antka czy Janka Muzykanta. W praktyce okazują się bardzo aktualne.

W tomiku znajdują się tylko dwa opowiadania. Pierwsze, Asia, opowiada losy rosyjskiego emigranta przebywającego gdzieś na niemieckiej prowincji. Pewnego dnia poznaje swojego rodaka i jego siostrę, tytułową Asię. Dziewczynę młodą i narwaną, kochającą przyrodę, potrafiącą cieszyć się każdym dniem. Mającą też jednak pewną tajemnicę. Opowiadanie pokazuje różne odcienie uczucia, między innymi wszystko to, co może czaić się w głowie, gdy człowiek planuje zrobić pierwszy krok. Okazuje się, że od 150 lat niewiele się w tej kwestii zmieniło.

Stepowy król Lir to z kolei historia potężnego, silnego jak tur gospodarza o szlacheckich korzeniach, który na starość postanawia przekazać swoją ziemię córkom. Chce zdjąć ze swoich barków ciężar odpowiedzialności za dbanie o ziemie, przekazać im swoją wiedzę. Czy spotka się z wdzięcznością, czy też może zostanie potraktowany jak bezużyteczny śmieć, któremu – niczym nędzarzowi – nie należy się szacunek? Okazuje się, że od 150 lat niewiele się w tej kwestii zmieniło.

Turgieniew przez wiele lat żył w samotności i dlatego w literaturze rosyjskiej uchodzi za specjalistę od… kobiet. Podobno mało kto je aż tak idealizował, mało kto tak plastycznie je opisywał. Asia to dziewczyna, której rzeczywiście nie sposób nie pokochać. Z kolei córki Charłowa, Anna i Eulampia, potwierdzają gorycz, jaką autor czuł do świata. A czuć musiał, bo Wybór opowiadań nie jest lekturą wesołą. Ech, ci pozytywiści. Pisali świetnie, ale koniecznie chcieli zdołować czytelnika…

Joel

Wybór opowiadań
Autor: Iwan Turgieniew
Wydawnictwo: Książka i Wiedza

Polub nas na Facebooku.
Spis naszych recenzji na serwisie Media Krytyk.