17 listopada 2003 roku szesnastoletnia Holenderka Maja Bradaric została uduszona w samochodzie przez czwórkę swoich przyjaciół ze szkoły. Morderstwo było zaplanowane, a ciało ofiary wrzucono do polderu nieopodal miasteczka Bemmel, polano benzyną i podpalono. Społeczność lokalna o tę zbrodnię długo oskarżała mieszających w pobliżu muzułmanów, gdyż Maja miała bośniackie korzenie. W końcu jednak prawda wyszła na jaw. Oprawców złapano i należycie ukarano. Do dziś jednak nie wiadomo, dlaczego to zrobili.

Twórcy filmu Zmrok wyraźnie inspirowali się tą sprawą. Opowiadają historię szóstki młodych ludzi mieszkających w prowincjonalnym holenderskim miasteczku. Mick przyjaźni się z Caesarem, który z kolei spotyka się z Ilse. Jej najlepsza przyjaciółka Jessie jest zakochana w Rico, który z kolei chodzi z Frauk. Siłą rzeczy w grupce pojawiają się napięcia. Jest lato, słońce praży, rodzą się plotki, proste animozje. Konflikty bezsensownie eskalują. Tak szybko, że aż się nie chce wierzyć.

W Zmroku śledzimy okres poprzedzający zbrodnię, następnie jej planowanie i przebieg, wreszcie kilka kolejnych dni, kiedy cała lokalna społeczność poszukuje zaginionej. Jej mordercy też biorą w nich udział, starają się pocieszać matkę ofiary. Trudno powiedzieć, co wtedy myślą. Czy żałują swojego postępowania? Jeśli tak, to na pewno nie wszyscy. Niektórzy sądzą, że dziewczyna zasłużyła na to, co ją spotkało. Złamała wewnętrzne, niepisane reguły grupy.

Holendrom udało się nakręcić poruszający i niepokojący obraz o nowym pokoleniu, które żyje w innej rzeczywistości niż wcześniej. To nie jest jakiś wymysł, wystarczy porozmawiać z młodymi ludźmi, dowiedzieć się, jak czasami postępują. Awantury, szantaże, prześladowania, pobicia bez powody, gwałty umieszczane na Facebooku są częścią dzisiejszej rzeczywistości. Kino wciąż jednak woli serwować nam filmowe schematy. Nawet to ambitne zbyt często serwuje banały w miejsce tego, z czym naprawdę zmagają się młodzi ludzie.

Zobacz, jeśli:
– Szukasz obrazu życia młodych ludzi
– Chcesz poznać historię, która wstrząsnęła kiedyś Holandią

Odpuść sobie, jeśli:
– Nie przepadasz za cięższymi historiami
– A morderstwom mówisz głośno nie!

Michał Zacharzewski

Zmrok, Schemer, reż. Hanro Smitsman, wyst. Matthijs van de Sande Bakhuyzen, Gaite Jansen, Robert de Hoog, Roos Netjes, Gerson Oratmangoen

Ocena: 7,5/10

Polub nas na Facebooku!