Generał Nil to polski film biograficzny skupiający się na losach generała Augusta Emila Fieldorfa, dowódcy Kierownictwa Dywersji AK i bohatera dwóch wojen światowych, później na całe lata pomijanego przez komunistycznych historyków. Reżyser Ryszard Bugajski zdecydował się go przypomnieć i chyba ta sztuka mu się udała…

Akcja filmu rozpoczyna się w 1947 roku, kiedy Nil wraca ze zsyłki na Syberię, gdzie przebywał pod fałszywym nazwiskiem. Rosjanie nie wiedzieli, z kim mają do czynienia, dlatego zwolnili go i pozwolili wrócić do ojczyzny. Wyniszczony trudnymi warunkami i zmęczony życiem, Fieldorf próbuje odnaleźć się w nowej, komunistycznej rzeczywistości. Na wieść o amnestii ujawnia się, licząc na możliwość powrotu do domu, do rodziny. Mimo to zostaje aresztowany pod zarzutem, że wydał rozkaz wymordowania partyzantów radzieckich.

Spora część tej historii to opowieść o powojennych losach Nila i groteskowym procesie wytoczonym mu przez komunistycznych sędziów. Dzieje się tak zapewne dlatego, że stosunkowo nieduży budżet filmu nie pozwolił twórcom na zbyt wiele. Zamach na Kuczerę – znany ze starego jak świat dzieła Passendorfera Zamach – okazuje się tu zaskakująco kameralny i nieefektowny. Ciasne kadry i zaledwie wycinki lokacji męczą, choć docenić trzeba wnętrza. Chociażby dlatego, że spora część z nich jest autentyczna.

Generał Nil to film ważny, bo w ogóle powstał i nakręcono go bez niepotrzebnych wtrętów ideologicznych. Co istotne, opowiada o przemilczanym fragmencie historii Polski i ma bardzo dobrego Łukaszewicza w roli tytułowej, kreującego przekonujący obraz człowieka niezłomnego, do końca wiernego swoim ideałom. To film potrafiący posługiwać się symbolami i pokazujący w mocny sposób rządy terroru. Szkoda, że jednocześnie to produkcja ciut przegadana, chwilami dłużąca się, pozbawiona głębszej perspektywy. Trochę taki bryk…

Zobacz, jeśli:
– Interesujesz się historią Polski
– Nie wiesz, kim był Nil

Odpuść sobie, jeśli:
– Nie lubisz uczucia bezsilności
– Liczysz na szybkie tempo i fajerwerki

Michał Zacharzewski

Generał Nil, 2009, reż. Ryszard Bugajski, wyst. Olgierd Łukaszewicz, Alicja Jachiewicz, Anna Cieślak, Magdalena Emilianowicz, Stefan Szmidt, Zbigniew Stryj, Jacek Rozenek, Krzysztof Franieczek, Maciej Kozłowski, Andrzej Zgud, Leszek Lichota, Tomasz Dedek, Katarzyna Herman, Maciej Mikołajczyk, Vadim Afanassiev, Artur Dziurman, Maciej Radel, Grzegorz Wolf, Jakub Ulewicz, Wenanty Nosul, Jadwiga Klekowska, Piotr Pilitowski, Grzegorz Kowalczyk, Adam Woronowicz, Dorota Landowska, Jakub Wieczorek, Maria Mamona, Aurelia Sobczak, Artur Chamski, Ireneusz Kozioł, Stefan Knothe

Ocena: 6,5/10

Polub nas na Facebooku, TikToku, BlueSky i Instagramie.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.