Tytuł dokumentu jest mylący. Czarni kowboje: Zapomniana legenda USA nie przypomina czarnoskórych kowbojów, którzy budowali Dziki Zachód, ale zostali wyparci z masowej świadomości przez czyste rasowo westerny z lat czterdziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych. Obraz skupia się natomiast na Federacji Czarnych Kowbojów, stowarzyszeniu działającym na terenie Nowego Jorku i próbującego przywrócić proporcje w opowieściach o dawnych czasach.

Dziki Zachód zakłamano, nie ma co do tego wątpliwości. W XIX wieku co trzeci kowboj miał ciemną bądź czarną skórę. Czarni kowboje rekrutowali się spośród zbiegłych niewolników i ludzi wolnych, którzy w pracy przy bydle widzieli dla siebie szansę – szansę na godziwe zarobki i równe traktowanie. Wielu z nich zapisało się w historii. Bess Reeves, pierwszy czarnoskóry szeryf, dokonał kilkuset aresztowań i stał się pierwowzorem białego przecież Jeźdźca znikąd. Mary Fields – słynna Stagecoach Mary – należała do najlepszych i najbardziej pewnych woźniców, w wieku sześćdziesięciu lat woziła pocztę tam, gdzie inni się bali. Nat Love z kolei należał do najsławniejszych złodziei bydła.

Federacja Czarnych Kowbojów powstała, by upamiętnić ich dokonania i przypominać młodym ludziom, że wbrew temu, co pokazują westerny, Dziki Zachód też był czarny. Założyli ją głównie czarnoskórzy pasjonaci, miłośnicy koni i dawnego stylu życia. Przez długie lata organizowali w Nowym Jorku parady, urządzali lekcje historii dla uczniów lokalnych szkół, a także pokazy jazdy konnej. Dzięki ich pracy wielu młodych ludzi omijało gangi, uczyło się pracy ze zwierzętami, poznawało przeszłość swojego kraju i zaczynało się nią fascynować.

Dziś Czarni Kowboje powoli odchodzą w przeszłość. Głównie z powodów finansowych. Nie udało się utrzymać dzierżawy dawnej, dużej stajni; federacja została przelicytowana i musiała ją opuścić. Nowe, ciasne lokum oznaczało konieczność sprzedania 65 koni, zostało ich niewiele, ale też zainteresowanie kowbojami i lekcjami szkolnymi jest znacznie mniejsze. Być może kowboje należą już do przeszłości. Pytanie, czy ich legendę będzie jeszcze ktoś pamiętał…

Zobacz, jeśli:
– Lubisz dokumenty arte.tv (dostępne na ich stronie po polsku)
– Interesujesz się kowbojską historią USA

Odpuść sobie, jeśli:
– Liczysz, że to dokument o kowbojach sprzed stu lat z okładem
– Nie cierpisz koni, bo są duże i rżą ze wszystkiego

Michał Zacharzewski

Czarni kowboje: Zapomniana legenda USA, Black Cowboys Matter, 2019, reż. François-Xavier Trégan

Ocena: 6/10

Polub nas na Facebooku i Twitterze.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.