„Nie wracajcie tu nigdy!”, pada w kulminacyjnej scenie dramatu 300 mil do nieba, jednego z najlepszych polskich filmów lat 80. To przerażająco aktualne ostrzeżenie przed Polską i światem, obraz naszej ludzkiej mentalności niezależnie od epoki. Reżyser Maciej Dejczer wykorzystał prawdziwą historię braci Zielińskich do opowiedzenia o miejscu, w którym nie dało się żyć.

Jędrek i Grześ mieszkają z rodzicami w barakowozie. Warunki są trudne, bo ojciec – nauczyciel historii prześladowany przez reżim komunistyczny – ma problemy ze znalezieniem pracy. Także w innych rodzinach wyjazd z kraju uważany jest za jedyną szansę na normalność. Polska staje się synonimem beznadziei, wiecznej biedy, szarzyzny, kolejek, obrotnych cwaniaczków na stanowiskach partyjnych. W sumie wszystkiego, co widz sobie dopowie i dopisze. Ludzi, którym się należy, i takich, którym się nie należy. To dlatego bracia postanawiają uciec z kraju pod podwoziem wielkiej ciężarówki.

300 mil do nieba to przede wszystkim niezwykle poruszający film. Ktoś powie, że za sprawą wspaniałej muzyki Michała Lorenca, inny zwróci uwagę na dziecięcych aktorów ze znakomitym Wojciechem Klatą na czele. W rzeczywistości największą siłę rażenia ma sama historia, niezwykle aktualna i pozostawiająca widza z uczuciem bezsilności.

To opowieść o młodych ludziach, którzy w pogoni za nienazwanym – być może wolnością – postanawiają zrezygnować ze wszystkiego, co do tej pory mieli. Z rodziny, z dzieciństwa, z dotychczasowego życia. Wybrali nieznane, niczym współcześni emigranci ekonomiczni czy polityczni. 300 mil do nieba to również opowieść o zdesperowanych rodzicach, którzy za szczęście dzieci są w stanie zapłacić najwyższą cenę.

Warto podkreślić, że 300 mil do nieba nie jest tak do końca filmem politycznym. Dejczer skupia się na przygodzie, a także na dramacie rodzinnym. Niby pokazuje piekło komunizmu, ale pozwala czytać tę opowieść szerzej. Dla niektórych piekłem może być dziś i Polska. Może być nim zresztą i cały świat, bo ludzie ciągle gdzieś uciekają. Ciągle podejmują równie dramatyczne decyzje. To się nie zmieniło…

Zobacz, jeśli:
– Nie wierzysz w Polskie kino
– Też chcesz uciekać z kraju

Odpuść sobie, jeśli:
– Nie lubisz dramatów obyczajowych
– Nie cierpisz emigrantów

Michał Zacharzewski

300 mil do nieba, 1989, reż. Maciej Dejczer, wyst. Wojciech Klata, Rafał Zimowski, Kama Kowalewska, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Andrzej Mellin, Adrianna Biedrzyńska, Aleksander Bednarz, Krzysztof Stroiński, Wiesław Komasa, Ryszard Mróz, Henryk Niebudek, Jerzy Schejbal, Peter Steen, Małgorzata Rożniatowska, Wojciech Biedroń, Stanisław Jaskułka, Tadeusz Teodorczyk

Ocena: 9/10

Polub nas na Facebooku i Twitterze.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.