Dramat Wyspiańskiego należy do najwybitniejszych dzieł polskiej literatury. Ale i też najtrudniejszych. Nasączony znaczeniami, od widza czy też czytelnika wymaga sporej wiedzy. Stąd decyzja Andrzeja Wajdy o przeniesieniu Wesela na wielki ekran wiązała się ze sporym ryzykiem. No bo jak zaadaptować dzieło poetyckie, niezwykle złożone, pełne symboli, które nie dla wszystkich będą jasne? No właśnie…

W listopadzie 1900 roku w Krakowie odbył się ślub poety Lucjana Rydla i chłopki Jadwigi Mikołajczykówny („małpy, co Rydla zbałamuciła”). Zaraz po nim we wsi Bronowice, w dworku należącym Włodzimierza Tetmajera, zorganizowano huczne wesele. Wyspiański dostrzegł w tym wydarzeniu szansę na przedstawienie ówczesnej Polski, żyjących w pozornej zgodzie mieszkańców miast i wsi, marazmu narodu od lat pozbawionego państwa i bezczynnie czekającego na cud.

Wajda widział zapewne niejedną sceniczną adaptację tej sztuki. Nie chciał ich powielać. Zależało mu na pokazaniu autentycznego wesela, hucznego przyjęcia w wiejskiej chacie, pełnego spoconych, tańczących ludzi, pijaństwa i obżarstwa. Świetnie obrazuje to zaimprowizowana scena, w której Kasia pożera jednocześnie kiełbasę, ogórek i chleb, popijając wódką, zaś tuż za nią tłum podryguje w ekstatycznym tańcu. Bo do tego właśnie, wśród strzępków rozmów i urywanych dyskusji toczonych przez przedstawicieli różnych stanów, zmierza ta opowieść. Ku oniryzmowi drugiego aktu sztuki, z ukraińskim Wernyhorą wzywającym do zrywu na czele. Aktualność tego i kilku innych wątków zaskakuje.

Prócz świetnych ról – niełatwo mówić wierszem – i doskonałej muzyki, Wesele Wajdy zwraca uwagę wysmakowaniem plastycznym. Kolory budują atmosferę opowieści, jesienne kadry, ujęcia inspirowane malarstwem Matejki czy Malczewskiego. Składają się na sugestywne, wieloznaczeniowe dzieło, jedno z najlepszych w dorobku reżysera.

Zobacz, jeśli:
– Lubisz polską klasykę
– Przerabiasz Wesele w szkole

Odpuść sobie, jeśli:
– Uważasz, że miejsce 50-letnich filmów jest w muzeum

Michał Zacharzewski

Wesele, 1972, 1973, reż. Andrzej Wajda, wyst. Ewa Ziętek, Daniel Olbrychski, Andrzej Łapicki, Wojciech Pszoniak, Franciszek Pieczka, Marek Walczewski, Izabella Olszewska, Maja Komorowska, Czesław Niemen, Marek Perepeczko, Gabriela Kownacka, Olgierd Łukaszewicz, Emilia Krakowska, Małgorzata Lorentowicz, Andrzej Szczepkowski, Mieczysław Stoor, Barbara Wrzesińska, Henryk Borowski, Kazimierz Opaliński, Mieczysław Czechowicz, Bożena Dykiel, Artur Młodnicki, Janusz Bukowski, Wirgiliusz Gryń, Czesław Wołłejko, Mieczysław Voit, Hanna Skarżanka, Wiktor Grotowicz

Ocena: 9/10

Polub nas na Facebooku i Twitterze.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.