Kiedy w 1986 roku doszło do awarii w elektrowni atomowej w Czarnobylu, nikt jeszcze nie potrafił precyzyjnie ocenić jej konsekwencji. W jednych krajach – jak w Polsce – podawano ludziom płyn Lugola bądź nawet zakazywano wychodzenia z domów, w innych nie robiono kompletnie nic. Wszędzie jednak zgodnie twierdzono, że olbrzymie połacie terenów wokół dawnej elektrowni zostały skażone i że przez kilkaset lat nie da się tam żyć. Czas nieco to zweryfikował…
Film Powrót do Czarnobyla opowiada o ludziach, którzy do 2014 roku mieszkali we wschodniej Ukrainie w Doniecku czy Ługańsku. Rosyjska agresja pozbawiła ich całego dorobku życia – domów, firm, gospodarstw. Niektórym udało się sprzedać majątek za grosze, inni musieli go zostawić i zaczynać wszystko od nowa. Nie mając grosza przy duży, wybrali tereny w promieniu 100 kilometrów od Czarnobyla. Tam ziemia jest śmiesznie tania, bo nikt nie chce jej uprawiać. Zrujnowane domy czy magazyny można kupić za kilkaset dolarów.
Od wybuchu wojny ze wschodu kraju uciekło ponad półtora miliona ludzi. Przyglądamy się niektórym z nich, ich pomysłom na życie i nieśmiałym biznesom. Jeden z nich zajmuje się surowcami wtórnymi, głównie metalami. Zbiera stare, rdzewiejące żelastwo i w swoim niewielkim zakładzie przetapia na przyzwoitej jakości sztabki. Zatrudnia paru ludzi, choć nie zarabia fortuny. A przecież jeszcze dziesięć lat temu obracał milionami.
Inny bohater Powrotu do Czarnobyla przez ponad 200 dni przebywał w niewoli u separatystów. Wykupił się, a teraz prowadzi niewielkie gospodarstwo rolne. Uprawia słoneczniki i zboża. Kolejny zajmuje się ziemniakami. Według naukowców z Ukraińskiego Instytutu Radiologii Rolniczej zanieczyszczenie cezem i strontem jest na tyle niewielkie, że nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jasne, są regiony, gdzie wciąż jest ono duże, ale okazuje się, że jako ludzkość powoli odzyskujemy okolice elektrowni. To bardzo dobra wiadomość. Nie tylko dla Ukrainy…
Zobacz, jeśli:
– Interesujesz się sytuacją na Ukrainie
– Ciekawi cię Czarnobyl i skutki awarii
Odpuść sobie, jeśli:
– Nie lubisz dokumentów
– Masz gdzieś problemy innych ludzi
Michał Zacharzewski
Powrót do Czarnobyla, Neuanfang in Tschernobyl, 2021, reż. Katrin Molnar, Liudmyla Berdnyk
Ocena: 6/10
Polub nas na Facebooku i Twitterze.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.
Z dala od polityki 