Doktor Faustus w reżyserii Anny Urbańczyk to krótki metraż zrealizowany na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Autorka nie tylko sięgnęła po trudną przecież prozę Tomasza Manna, ale na dodatek zdecydowała się na współpracę z cenionymi aktorami, choćby Jerzym Zelnikiem. Efekt jest ciekawy, choć nie oszałamiający.

Historia opowiedziana w tym krótkim filmie dzieje się na kilku planach czasowych. Główny bohater, niemiecki pisarz imieniem Tomasz, podczas drugiej wojny światowej żyje na emigracji w Stanach Zjednoczonych. Pracuje. Stara się opisać historię przyjaciela, znakomitego kompozytora, który jest święcie przekonany, że zaprzedał swą duszę diabłu. Wszystko to może łączyć się z sytuacją, w jakiej znajduje się teraz jego naród. Stąd może skok w przeszłość, do drugiej dekady XX wieku. A wszystko to jeszcze łączy się z wojną na Ukrainie, tą współczesną, toczącą się od 2014 roku.

Fabuła nie jest oczywista. Spotkałem się z uwagami (od osób w wieku studenckim), że jest wręcz zagmatwana. Znajomość historii Fausta, zwłaszcza tej Manna, zdecydowanie ułatwia odbiór, choć nie mam wątpliwości, że dla wielu widzów jest ona terra incognita. Z drugiej strony Doktor Faustus stanowi w tym świetle doskonała okazję do zapoznania się, „liźnięcia” jednego z arcydzieł literatury. Przedstawionego w sposób ciekawy i niepozbawiony rozmachu, z interesującymi wnętrzami i kostiumami.

Film Urbańczyk to ciekawe doświadczenie, tak jak ciekawe jest jej spojrzenie na wojnę z perspektywy „diabelskiej”. Zaprzedanie duszy jako metafora hitlerowskich Niemiec czy też putinowskiej Rosji? Być może, choć jednocześnie rodzi się pytanie, czy nie jest to trywializowanie konfliktów, szukanie odpowiedzialności poza winnymi sporu ludźmi. Winny byłby jednak Mann czy może nawet Goethe, który Faustem się przecież zajmował. Też szukał w diable odpowiedzi na pytanie o tajemnice istnienia.

Zobacz, jeśli:
– Lubisz powieść Manna
– Cenisz polskie krótkometrażówki

Odpuść, jeśli:
– Liczysz, że to bryk z Doktora Faustusa

Michał Zacharzewski

Doktor Faustus, 2015, reż. Anna Urbańczyk, wyst. Tomasz Nosiński, Jerzy Zelnik, Karolina Błaszczyńska, Szymon Czacki, Robert Mania, Irena Sierakowska, Elwira Hamerska, Mateusz Ławrynowicz, Robert Dudzik, Karolina Gorzkowska

Ocena: 5/10

Polub nas na Facebooku, TikToku i Instagramie.
Polub nas w serwisie Media Krytyk.
Sprawdź dostępność na platformach filmowych i VOD.